Alles over het allergeen: pinda
Hierbij de nummer 1 van de 14 wettelijke voedselallergenen in Europa: de pinda.
Wie kent hem niet? De pinda, ook wel grondnoot, apennoot, aardnoot of olienoot genoemd. Nederlanders zijn opgegroeid met een broodje pindakaas en ook een bakje pinda’s bij de borrel of lekkere satésaus eten we graag en vaak.
Aan de andere kant is de pinda berucht als één van de producten waar de meeste mensen allergisch voor zijn in de wereld. De allergische reacties op pinda kunnen ook erg heftig zijn en kunnen zelfs leiden tot een anafylactische shock.
Maar wat is een pinda nou eigenlijk? Hieronder even de belangrijkste punten op een rijtje.
Wat is een pinda?
Een pinda wordt vaak voor een noot aangezien, maar eigenlijk is de pinda van plantkundig oogpunt gezien een peulvrucht. De reden dat pinda’s toch bij de noten gerekend worden, is omdat ze qua smaak en samenstelling heel erg overeenkomen.
Waar groeit de pinda?
De pindaplant komt van oorsprong uit Zuid-Amerika en pinda’s in Nederland komen met name uit China, Argentinië en de US. We zijn dan ook erg trots dat wij de eerste pinda's hebben geteeld in samenwerking met boerin Anniek!
De pinda groeit onder de grond, vandaar ook de naam aardnoot.
Voedingswaarde van pinda
Pinda’s bestaan voor zo’n 50% uit vet (waarvan 85% onverzadigd vet). Daarnaast bevatten ze ook veel eiwit – zo’n 25%. De overige 25% zijn koolhydraten (en een klein beetje water), waarvan ongeveer één derde deel vezels.
Dit maakt dat pinda's passen in een gezonde voeding. Het advies voor volwassenen is om minstens 15 gram ongezouten noten (waaronder pinda's) per dag te eten. In Nederland eten we gemiddeld 3 gram, dus dat kan echt beter!
Nummer 1 voedselallergeen
De pinda is nummer 1 van de voedselallergenenlijst in Europa en verantwoordelijk voor 20-25% procent van alle voedselallergieën. Daarnaast is het aantal mensen met een pinda-allergie de afgelopen 10 jaar verdubbeld.
Pinda-allergie bij kinderen
2% van de kinderen in Westerse landen is allergisch voor pinda's en helaas groeit maar 20% over een pinda-allergie heen. Daarom is het zo belangrijk om dit allergeen op tijd te geven om zo de kans op een allergie te verminderen!
Kruisreacties met pinda
Kruisreacties bij mensen met pinda-allergie en de volgende producten kom je tegen:
- 5% risico op allergie voor andere peulvruchten (erwten, linzen, bonen, soja, lupine)
- 7% risico op allergie voor noten (walnoten, hazelnoten, amandelen, cashewnoten)
Wat staat er op een etiket als er pinda in zit?
De volgende namen voor pinda kun je tegenkomen op een etiket:
- Aardnoot
- Apenoot
- Arachide of aracide
- Eiwithydrolysaat
- Grondnoot
- Natuurlijk aroma
- Olie
- Olienoot
- Pinda
Waar zit pinda in?
Pinda komt in erg veel producten voor, zodat je altijd goed het etiket moet lezen. Zie hieronder een lijst waar pinda in verwerkt kan zijn:
- Aroma’s en kruidenpreparaten
- Bak-en braadproducten
- borrelnootjes
- Bouillon
- Chili con carne
- Chocolade/bonbons
- Curry’s
- Desserts
- Dressings
- Gado-gado
- IJs
- Kant-en-klare gerechten
- Katjang
- Koek
- Kruidenmixen
- M&M’s/chocopinda’s
- Margarine
- Marinade
- Mengsels van zaden en pitten
- Nougat
- Ontbijtgranen/muesli
- Oosterse gerechten (Chinese en Thaise keuken)
- Plantaardig vet/ olie
- Salade
- Sambal
- Saté
- Sauzen
- Seroendeng
- Snacks
- Snoep
- Soepen
- Taart
- Vegetarische vleesvervangers
- Vlees(waren)/worst
- zoutjes
Verhitting bij pinda
Een geroosterde pinda is vaak allergener dan gekookt, maar het allergeen blijft stabiel bij verhitting.
Behalve gewone pinda wordt ook de olie uit de pinda, arachideolie, gegeten. Versgeperste oliën zoals wokolie bevatten pinda-allergenen. Sterk verhitte oliën (geraffineerde oliën), meestal gebruikt voor zalfjes en in medicijnen zijn veilig.
Dus de Vitamine D-druppeltjes voor je baby & kind waar in sommige merken arachide-olie in zitten, zijn veilig.
Bronnen:
Voedingscentrum
Stichting Voedselallergie
Allergenen Consultancy
Metis Food Consultancy
Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie